Meer werken in de zorg met minder verzuim

Recentelijk gaf een hoofd HR van een zorginstelling aan geen heil te zien in contractuitbreiding als oplossing voor arbeidstekorten. Een idee dat bij veel zorginstellingen leeft. De angst voor hoger verzuim maakt veel organisaties terughoudend om medewerkers een groter contract aan te bieden. Minder werken wordt zelfs vaak gezien als dé manier om verzuim terug te brengen. Door deze overtuiging wordt een belangrijke oplossingsroute afgesloten voor de grote, groeiende personeelstekorten in de zorgsector, geschat op meer dan 100 duizend in 2030. PGGM’s verzuimdatabedrijf Vernet en de stichting Het Potentieel Pakken doken in de cijfers: is verzuim ook daadwerkelijk hoger bij grotere contracten?

Vernet’s verzuimdata van meer dan een half miljoen zorgmedewerkers laten een heel ander, misschien verrassend, beeld zien. Verzuim is het hoogst bij medewerkers met een relatief kleine contractgrootte: het verzuimpercentage is 8,41 in de groep met een contract tussen de 18 en 21,6 uur. Interessant genoeg worden verzuimpercentages lager naarmate contractomvang toeneemt: zo daalt het verzuimpercentage tot 6,88 bij contracten tussen de 28,8 en de 32,4 uur. Deze relatie tussen contractgrootte en verzuim is zichtbaar in alle deelsectoren en is de afgelopen jaren min of meer gelijk gebleven.

Mogelijke verklaringen
Wij zien drie mogelijke verklaringen voor een hoger verzuimpercentage bij een kleinere contractomvang.
In de afgelopen jaren zijn contractomvang en dienstroosters waar mogelijk geoptimaliseerd op basis van de zorgvraag: medewerkers werken wanneer de cliënt hen nodig heeft, hetgeen vaak in de ochtend en in de avond is, waarbij voor elke zorgtaak een bepaald aantal minuten is toegekend. Dit heeft geleid tot veel korte en soms gebroken diensten. Deze hyperproductiviteit kan resulteren in hoge ervaren werkdruk en/of werkstress en daarmee in hoog verzuim.

Vrouwen met een klein contract zitten vaak in een ‘deeltijdklem’ : omdat ze weinig werken is de verwachting ze het gros van de zorgtaken thuis verrichten of mantelzorg voor anderen op zich nemen. Deze combinatie van verantwoordelijkheden wordt door veel vrouwelijke werknemers in de zorg als zwaar ervaren.

Wij schatten in dat door een combinatie van kleine contracten en relatief lage salarissen meer dan 300 duizend werknemers in de sector Zorg en Welzijn een inkomen van minder dan 1.410 euro netto per maand hebben en dus niet financieel onafhankelijk zijn. Financiële zorgen leiden vaak tot stress of demotivatie, en daarmee tot meer verzuim. Een groter contract zou voor verlichting kunnen zorgen.

Kortom, data weerleggen de overtuiging dat grotere contracten niet wenselijk zijn omdat ze gepaard gaan met een hoog verzuim. We zouden organisaties willen aanmoedigen hun eigen verzuimdata en contractgrootte onder de loep te nemen en in gesprek met medewerkers te bekijken waar een groter contract verlichting kan bieden.

Klik hier om het volledige artikel te downloaden
Klik hier om het bijbehorende persbericht te downloaden