Lef, menselijk en out-of-the-box is iets wat Vogellanden kenmerkt. Deze organisatie is dit jaar een van de Vernet Health Ranking winnaars. Wij gingen op bezoek in Zwolle om het verhaal achter hun bijzondere prestatie te horen. Hun prestatie hebben zij voornamelijk te danken aan het goede fundament van de organisatie. Volgens hen valt of staat het functioneren van de medewerker met het functioneren van de bestuurders, het management en de leidinggevenden. “Kijk je naar je bedrijf als Excelsheet, of gaat alles in wat je doet over mensen, waarde toevoeging en welzijn? Als dat laatste het geval is, doe je het goed.”
De organisatie
Vogellanden is een zorgorganisatie in de categorie ziekenhuis die gespecialiseerde zorg, bijzondere tandheelkunde en revalidatie biedt aan mensen met beperkingen. De organisatie is gevestigd in Zwolle en richt zich op het verbeteren van de kwaliteit van leven van patiënten, door veel aandacht te hebben voor gezonde leefstijl en het coachen naar meer zelfstandigheid. Vogellanden streeft naar maatwerk en innovatie in de zorg, waarbij ze individuele behoeften en mogelijkheden van de patiënten centraal stellen.
Verantwoordelijkheid van de medewerker
De visie van Vogellanden is voornamelijk gebaseerd op verantwoordelijkheid en eigen regie van de medewerkers. Het uitgangspunt bij verzuim is dan ook om medewerkers in verzuim weer zo snel mogelijk, op eigen tempo en kunnen, aan het werk te krijgen. Al kan iemand slechts een kleine bijdrage leveren, de betrokkenheid en aandacht dragen bij aan het herstel. Om dit te realiseren behoud de leidinggevende van desbetreffende medewerker nauw contact tijdens het verzuim. Tijdens de verschillende gesprekken die gevoerd worden, wordt ook al langzaam aan toegewerkt naar een moment voor re-integratie. “Wat erg belangrijk is, is om vanaf het begin van verzuim al toe te werken naar de re-integratie. We overleggen gezamenlijk met de medewerker de datum wanneer die verwacht er weer te kunnen zijn. Dit is geen vaste datum, maar geeft wel een concreet doel om naartoe te werken.”
Eigen regie is hierbij onmisbaar. De medewerker geeft immers zelf aan welke opbouw die fijn vindt en denkt na over de stappen die hiervoor genomen kunnen worden. Contact met de leidinggevende, geïnitieerd door de medewerker, is dan ook wenselijk.
Ga uit van iemands veerkracht
Door de medewerker meteen de verantwoordelijkheid te laten nemen, wordt die ook beter in diens kracht gezet. Volgens de organisatie wordt er in de zorg te snel een zorgende houding aangenomen richting medewerkers. “Dat is goed bedoeld, maar het is niet goed.” Door van iemands veerkracht en weerbaarheid uit te gaan, kun je diegene veel meer kracht mee geven en daarmee verder helpen. “Daag je medewerker uit om in actie te komen.”
Tijdens het gesprek wordt door de organisatie beaamd dat dit soms moeilijk kan zijn voor de medewerkers. “Mensen hebben soms angst om een bepaalde drempel over te moeten, of zijn bang dat ze door weerstand weer onderuit te gaan.” Die angst zit ze in de weg. “Angst is de ideale voedingsbodem om uit te vallen. Je neemt dit weg door in gesprek te gaan.” Daarom wordt hen persoonlijke coaching aangeboden waarmee zij door het proces van re-integratie heengeleid worden.
Gevangen in zekerheid
De angst om weer uit te vallen, is niet de enige angst die mensen ervan weerhoudt naar het werk te komen. De afgelopen jaren is er een toename geweest in loopbaanvragen. De organisatie ziet het de vraag ‘Zit ik nog wel op de juiste plek?’ liever vaker gesteld worden. “De meeste mensen zitten in een situatie die hen zekerheid geeft. Veranderingen kunnen ze dan erg angstig maken. Dat brengt onzekerheid met zich mee. Mensen zitten soms inderdaad gevangen in die veiligheid van zekerheid.” Gesprekken hierover, dag in dag uit, zijn essentieel om mensen op de juiste plek te plaatsen. Als leidinggevende vereist dit ook een portie lef om de ‘confrontatie’, in de vorm van een eerlijk gesprek, aan te gaan. De organisatie benadrukt dat een afwachtende houding alleen maar extra angst met zich meebrengt. Kijk hier als organisatie dan ook kritisch naar. Hiermee voorkom je uitval, maar houd je je medewerkers ook energiek in het werk en daarbuiten.
‘Mensen-management’
Volgens Vogellanden vereisen de kwesties die spelen in de zorg een andere manier van management. “De laatste jaren wordt in de zorg veel financieel gedreven management aangesteld. Voor ons heeft dat een directe link met hoog verzuim.” Hierbij wordt met name gedoeld op het missen van betrokkenheid bij bestuurders en managers. Zie je mensen, of zie je middelen? “Dit is een fundamenteel verschil. Kijk je naar je bedrijf als Excelsheet, of gaat alles in wat je doet over mensen, waarde toevoeging en welzijn? Als dat laatste het geval is, doe je het goed. Iemand die niet lekker in z’n vel zit, kan nooit de beste zorg leveren. En, als jij als organisatie niet goed voor je medewerkers zorgt, creëer je zelf de zorgvraag.” Volgens de organisatie gaat het hierbij over hoe het bestuur en management anticipeert op de situatie die zich voordoet.
De leidinggevenden hebben hierbij een belangrijke taak. Zij hebben immers veel invloed op het team, en de individuen. “Als een leidinggevende dit niet stimuleert en er niet aandachtig is voor de individuele mens, kan je een hoog ziekteverzuim verwachten. Daar waar een hoog ziekteverzuim is, moet je onmiddellijk vraagtekens zetten bij de leidinggevende in kwestie. Daar zit een directe relatie.” Vogellanden benadrukt dan ook hoe belangrijk het is om te investeren in goed leiderschap. Constante aandacht en zorg voor de medewerker is cruciaal om iemand goed te laten functioneren in het team. Het goed functioneren van een medewerker valt of staat met een goede leidinggevende. “Als je mensen als teamleider aanneemt die zich heel senang voelen bij Excel-lijstjes en het helemaal niet zo leuk vinden om de medewerker de aandacht te geven, gaat dat ook nooit veranderen.”
Een ander type mens aantrekken
In de zorg werken voornamelijk helpende, zorgende mensen. Dit type zorgt vaak liever voor anderen dan voor zichzelf. Iets wat in de zorg verwacht wordt. Toch is alleen dit type medewerker vaak niet meer compleet genoeg voor de zorg. Vogellanden stimuleert actief op het vinden van een ander type mens. “Het type mens dat de zorg verder gaat helpen, bevindt zich nu met name in de evenementenindustrie en de horeca. Dit type is van nature klantgericht, durft de leiding te nemen en vindt het écht leuk om iets voor iemand anders te doen.” De combinatie van deze twee, zal zorgorganisaties naar een nieuwe manier van werken brengen. “Deze types moeten we door elkaar husselen. In de zorg wordt nu veel meer verwacht dat medewerkers patiënten gaan coachen. Dat vindt het zorgende type eng.” Durf als organisatie dan ook out-of-the-box te kijken, en verander de diepere lagen.
Voor meer info over de organisatie, bekijk de website
Bekijk ook onze andere artikelen van winnaars van de Vernet Health Ranking